UNESKO
MANIFESTO DE LA JUNULARO POR LA 21a JARCENTO 1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
Invitite de la franca Nacia Asembleo kaj de Organizaĵo de Unuiĝinta Naciaro por Edukado, Scienco kaj Kulturo (UNESKO), Infana Tutmonda Parlamento kunvenis unuafoje de la 21a ĝis la 27a de oktobro 1999 en Parizo. Ĝi arigis 350 junulojn devenantajn de 175 landoj.
En la antaŭeco de la jaro 2000, proklamita "Internacia Jaro por la Packulturo" fare de Unuiĝinta Naciaro, tiuj junuloj deziris difini siajn atendojn pri defendo de la paco, pri solidareco, pri edukado kaj kulturo, pri ekonomia kaj homa progreso kaj pri protektado de la ĉirkaŭmedio per la adoptado, la 23an de oktobro 1999, de Manifesto de la Junularo por la 21a jarcento.
Tiu manifesto atestas pri la alligiteco de la junuloj al la principoj iniciatitaj de la Deklaracio de la Homaj kaj Civitanaj Rajtoj de 1789 kaj de la Universala Deklaracio de la Homaj Rajtoj de la 10a de decembro 1948. Ĝi estis prezentita en la Ĝenerala Konferenco de UNESKO la 26an de oktobro 1999.
Ĝi estos transdonita al ĉiuj ŝtatestroj kaj registarestroj, kaj ankaŭ al la prezidantoj de la Parlamentoj, kaj, en aŭtuno 2000, solene komunikita al Unuiĝinta Naciaro.
Federico Mayor
Ĝenerala Direktoro de UNESKOLaurent Fabius
Prezidanto de la franca Nacia Asembleo
Ni, junuloj devenantaj de 175 landoj arigitaj kiel Infana Tutmonda Parlamento en Parizo de la 21a ĝis la 27a de oktobro 1999, adoptis la jenan manifeston :
1. PACO KAJ NEPERFORTO 2. EDUKADO 3. ĈIRKAŬMEDIO 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO 5. SOLIDARECO 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO
1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
1. PACO KAJ NEPERFORTO
Ni, junuloj de la 21a jarcento, deziras, ke tiu jarcento estu jarcento de paco inter la nacioj.
La diversaj civilizacioj, kulturoj kaj religioj en la mondo havas komunan celon : la bono de la homaro kaj la defendo de la paco. Ĝi estas fundamenta filozofio, kiun ĉiuj nacioj mem devas reprezenti. Ja konvenas analizi la okazintaĵojn kaj eltiri la instruojn por la estonteco, sed ni devas antaŭ ĉio provi ripari la nunajn maljustaĵojn.
La mondo necese strebu atingi pacon per diplomatio, dialogo, kolektivaj agadkampanjoj kaj ĉiuj utilaj rimedoj. La paco estas ne nur revo sed atingenda celo. La paco estas alirebla realeco, tamen kondiĉe, ke la internacia komunumo sincere deziru ĝin starigi kaj daŭrigi. Por la mondo, ĝi estas la unika espero de pluvivo.
La milito estas grava malsano, estigita de blindaj regantoj, kiuj forgesas, ke per siaj agoj ili neniigas nian estontecon kaj por ĉiam enterigas sub ruinojn nian rajton je vivo kaj je bonfarto. Inter la fundamentaj kialoj de la milito estas la neegala distribuo de la riĉaĵoj, la antaŭjuĝoj bazitaj sur raso, la kredoj, la sekso aŭ la ŝtataneco kaj la maldemokrataj kaj trudantaj regosistemoj.
Pro tiu situacio, ni formulas la jenajn proponojn :
Niaj familiaj kaj personaj nomoj, niaj ŝtatanecoj, lingvoj, religioj kaj haŭtkoloroj eble ne estas samaj, sed esence ĉiuj ni estas similaj, kaj ĉiuj ni estas homoj.
1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
2. EDUKADO
Ni estas en la antaŭeco de la 21a jarcento. Edukado estas nia ŝlosilo.
Ni agnoskas la necesecon de alirebla edukado, malfermita al ĉiuj sen distingo pri raso, sekso, ekonomia situacio, religiaj konvinkoj aŭ kultura deveno.
Ni estas konvinkitaj, ke edukado estas ne nur la afero de la instruistoj kaj de la lernantoj, sed, ke ĝi koncernas la tutan socion, t.e. la gepatrojn, la publikajn povojn, la moralajn aŭtoritatojn, la entreprenojn, la neŝtatajn organizaĵojn kaj la amasinformilojn, kaj ke la internacia komunumo devas alporti sian kontribuon, kiam tio necesas.
Ni konscias, ke la edukado devus ebligi nin :
Ni estas zorgemaj pro tio, ke multaj homoj en la mondo vidas neebla sian aliron al edukiĝo kaj ne disponas pri la kondiĉoj bezonataj por kvalitaj kleriĝo kaj lernado.
Ni postulas la naciajn kaj internaciajn komunumojn :
Ni proponas al la kompetentaj aŭtoritatuloj :
Ni nin devontigas :
1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
3. ĈIRKAŬMEDIO
Unuafoje en la homa historio, la progreso povas havi malbonajn efikojn sur la planedon, kiujn homo ne planis : klimataj ŝanĝoj, atomaj akcidentoj, genetikaj manipuladoj, faŭna kaj flaŭra malapero.
Tamen la individuoj, kutimiĝintaj al iu vivmaniero, plu kondutas senpripense kaj kiel produktantoj kaj kiel konsumantoj : industriaj poluadoj, detruado de naturaj situoj, malŝparado…
Ĉar la monda loĝantaro plinombriĝas, la naturaj riĉofontoj ne plu sufiĉas, kio kreskigas la riskojn de interpopolaj konfliktoj.
En antaŭeco de la tria jarmilo, ni, la junuloj, pro tiuj konstatoj proponas :
1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
4. EKONOMIA PROGRESO, HOMA EVOLUADO
Ni volas, ke la esencaj homaj bezonoj kiel sano, edukado, sufiĉa nutrado, kontentiga vivnivelo, malesto de diskriminacio estu pli bone kontentigitaj.
Respondi je tiuj bezonoj estas neceseco por la pluvivo kaj la evitado de la konfliktoj. La kontentigo de la fundamentaj rajtoj, kiujn ni advokatas, povas certiĝi diversmaniere : per esprimlibero, spirita malfermo kaj la akceptado pri aliulaj opinioj kaj religioj. Ĉiuj registaroj devus sankcii tiujn, kiuj malrespektas tiujn fundamentajn rajtojn.
La registaroj devus fiksi prioritatojn, sin bazante sur la analizo de la nunaj situacioj kaj provante determini per kiuj rimedoj ili estus eviteblaj ekde la komenco ; unu el tiuj prioritatoj devus konsisti en la organizado de internacia kontraŭnarka kampanjo, kiu helpus garantii estontecon en kiu la sanstato de la monda loĝantaro estus pli bone certigita. La familia planizado, la seksa egaleco, la edukado …, kiuj kontribuas en la starigo de paca estonteco, devus listiĝi inter la aliaj prioritatoj. Al tio, necesus estigi pli ampleksan ekkonsciiĝon kaj kuraĝigi pacan sintenon. Konvenus favorigi la antaŭevitadon de la konfliktoj. Ni, junuloj, volas ankaŭ konstrui mondon, en kiu ne plu estos infanaj soldatoj, terorismo kaj amasdetruaj armiloj.
Por mildigi la problemojn rezultantajn el la alta nivelo de la interezaj procentoj kaj el la manipulado de la evoluantaj landoj fare de la pruntodonintaj landoj, ni opinias, ke necesus krei internacian organizaĵon, kiu helpus kontroli la pruntojn kaj donojn, malaltigi la interezajn procentojn, nuligi la ŝuldon de la landoj, kiuj penas repagi. Por eviti malekvilibron de la povoj inter la landoj, ni opinias, ke necesus planedskale aranĝi la ekonomian egalecon por atingi mondan ekvilibron de la ekonomia povo. Ni devas ankaŭ favorigi la teknologian ekvilibron per komunigo de niaj konoj. Por eviti la konfliktojn, ni opinias, ke necesus favorigi la ligojn, kiuj unuigas la registarojn kaj la popolojn en la tuta mondo.
1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
5. SOLIDARECO
Laŭ ni, solidareci signifas prizorgi aliulojn kaj ilin respekti. Ĝi signifas ankaŭ helpi ilin kvazaŭ ili estus membroj de nia familio. Tio estas : trakti aliulon kiel oni dezirus, ke li traktu nin, nenion reatendante. Solidareco signifas kune labori en la realigado de komuna celo, sin mem devontigante aŭ partoprenante en komuna agado.
Tial ni, la junuloj, devus helpi, respekti kaj prizorgi la bezonantojn sen distingo pri sociala medio, pri raso, kulturo aŭ religio.
Por antaŭenpuŝi la solidarecon, ni povas esplori interalie jenon :
La agado komenciĝas kun la junuloj.
1. PACO KAJ NEPERFORTO - 2. EDUKADO - 3. ĈIRKAŬMEDIO - 4. EKONOMIA PROGRESO KAJ HOMA EVOLUADO - 5. SOLIDARECO - 6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO -
6. KULTURO, KOMUNIKADO KAJ INTERKULTURA DIALOGO
En la momento, kiam finiĝas la 20a jarcento, gravas antaŭgardi nian kulturon, lerni per la kontakto kun aliaj kulturoj, antaŭenpuŝi interkulturan dialogon kaj faciligi la komunikadon por la paco kaj pli dinamika progreso tra la mondo.
La kulturo donas al ni identecon kaj ekzistosenton.
Niaj socioj rapide evoluas kaj estas vivesence antaŭgardi nian kulturan posedaĵon.
Tial ni, junuloj el la tuta mondo, lanĉas alvokon por ke :
La komunikado ebligas nin lerni pli bone interkonatiĝi, interŝanĝi niajn ideojn, niajn opiniojn kaj spertojn kaj unuigi la junulojn de la tuta mondo, same kiel paceme solvi la problemojn.
La amasinformiloj, same kiel la modernaj teknologioj pri informado kaj komunikado ebligas la junulojn sin esprimi pli multe. Tial tiuj rimedoj devus metiĝi je la atingo de ĉiuj junuloj en ĉiuj landoj de la mondo.
La UN-sistemo devus organizi kun la helpo de transnaciaj kompanioj, de riĉaj landoj kaj de lokaj aŭtoritatuloj, kampanjon por provizi la necesan materialon : Interreto, elektronika poŝto…
Krome ni proponas la kreadon de alloga interreta paĝaro specifa al la junuloj.
Ni proponas, ke la junuloj kaj la lernejoj profitu de speciala prezmalaltiĝo por aboni Interreton.
Ni dezirus eldoni nian propran ĵurnalon je nacia kaj internacia niveloj kaj ni ŝatus ankaŭ, ke niaj gepatroj kaj iliaj samgeneraciuloj legu ĝin.
Ĉar la komunikado baziĝas sur sciado de lingvoj, ni postulas, ke niaj registaroj adoptu leĝaron, kiu ebligos nin kiel eble plej frue lerni fremdajn lingvojn, ĉu en lerneja ĉu en kromlerneja kadro.
La historio kaj la aktualaĵoj instruas nin, ke militoj, etna purigado kaj ĉiaj diskriminacio kaj subpremo estas eviteblaj se oni elvolvas la interkulturan dialogon, ĉar tiu ĉi favorigas pli bonan komprenemon de aliaj kulturoj, reciprokan respekton kaj helpas forpeli antaŭjuĝojn kaj stereotipojn.
Ni, junuloj el la tuta mondo, devontigas nin respekti la opiniojn kaj kredojn de aliuloj.
Ni atendas de la urbestraroj la organizadon de internaciaj Tagoj, dum kiuj homoj el malsamaj kulturoj, devenantaj de malsamaj komunumoj povus konigi sian vivmanieron al aliaj junuloj.
Ni forte deziras profiti el helpo de UNESKO por certigi la daŭrecon de la Infana Tutmonda Parlamento, por ke la infanoj povu havi pli da interŝanĝoj kaj antaŭgardi la kulturon de ĉiuj landoj, de etnaj minoritatoj kaj de indiĝenaj popoloj.
La Manifesto de la Junularo por la 21a jarcento, adoptita de la Infana Tutmonda Parlamento kunsidanta ĉe Nacia Asembleo en Parizo, estis donita, je la fino de ĝia kunsido de la 24a de oktobro 1999 al S-ro Laurent Fabius, prezidanto de la franca Nacia Asembleo, kaj al S-ro Federico Mayor, Ĝenerala Direktoro de UNESKO, kiuj subskribis du aŭtentajn ekzemplerojn de ĝi en angla, hispana kaj franca lingvoj.
Esperantigis kaj enpaĝigis : Daniel Durand
Lingvon kontrolis : Berto Schumann